Klimaat, luchtkwaliteit en energiezekerheid zijn mondiale dossiers waarvoor diverse Europese beleidsnotities zijn ontwikkeld met doelstellingen voor mobiliteit gericht op 2030 en 2050. Doordat 1/3 van de emissies worden veroorzaakt door vervoer, verschuift de focus naar duurzame oplossingen en vervoerssystemen. Diverse maatschappelijke en technologische ontwikkelingen zorgen voor een veranderende ...
4. Mobiliteit
Het hoofddoel van mobiliteitsbeleid is het realiseren van een goede bereikbaarheid van economische kerngebieden voor zowel personenverkeer als goederenvervoer. Daarbij komt de focus nadrukkelijker te liggen op verkeersveiligheid, duurzame mobiliteit en ruimtelijke kwaliteit.
Inleiding
Opening station Zwolle Stadshagen
Belangrijke mijlpaal voor de reiziger bereikt
In december 2019 is station Zwolle Stadshagen op de spoorlijn Zwolle-Kampen voor de reiziger geopend. Na een succesvolle proef van twee weken in de zomer is door de provincie in overleg met de partners besloten om het station met ingang van de landelijke nieuwe dienstregeling in gebruik te nemen. Uit eerste reizigersaantallen blijkt dat het station al goed gebruikt wordt.
ProRail heeft in 2019 diverse maatregelen aan het spoor laten uitvoeren om een robuustere dienstregeling mogelijk te maken. Keolis heeft een risicoanalyse uitgevoerd naar haar bedrijfsproces en de exploitatie van de spoorlijn. Hieruit zijn 14 beheersmaatregelen gedefinieerd om een veilige en robuuste exploitatie mogelijk te maken. De provincie heeft met Keolis afspraken gemaakt over de financiering hiervan en de benodigde wijzigingen in de concessie. Keolis heeft deze maatregelen vervolgens doorgevoerd in haar bedrijfsproces.
Tevens rijdt met de opening van station Zwolle Stadshagen op werkdagen een speciale buslijn naar de Deltion Campus. Reizigers die gebruik maken van lijn 10 zijn zo’n tien minuten eerder op Deltion Campus dan met de huidige verbinding via station Zwolle en buslijn 9.
Aanbesteding busconcessie IJssel-Vecht afgerond
Grote sprong voorwaarts in de kwaliteit van openbaar vervoer
Het aanbestedingsproces voor de regionale interprovinciale busconcessie IJssel-Vecht is in november met succes afgerond. Na een nauwkeurige voorbereiding bleken uiteindelijk vier inschrijvers geïnteresseerd om in Oost-Nederland te willen rijden. In de zomerperiode heeft het beoordelingsteam de vier aanbiedingen zorgvuldig beoordeeld. Samen met de provincies Gelderland en Flevoland is de concessie in september 2019 voorlopig gegund. Op basis van de voorlopige gunning en de afrondende gesprekken is geen bezwaar gemaakt en is de gunning op 4 november 2019 definitief aan Keolis gegund. De inschrijving leidt tot een grote sprong voorwaarts in de kwaliteit van het openbaar vervoer voor zowel de dienstregelingen, informatievoorziening als de duurzaamheid. Dit laatste door de inzet van bijna 300 elektrische bussen.
Verkeersveiligheid 2019
Samen werken aan gedragsverandering
Gedragsbeïnvloeding, educatie en communicatie
Het ROV Oost-Nederland heeft het werkplan 2019, gericht op verkeersveiligheid en gedragsbeïnvloeding, uitgevoerd. Het ROV ondersteunt de samenwerking tussen politie Oost-Nederland en de politie van Duitsland bij de gezamenlijke voorlichting aan motorrijders over de verschillende verkeersregels in beide landen. Met bierbrouwer Koninklijke Grolsch vindt nauwe samenwerking plaats over het programma ‘Rijden Zonder Invloed’. Het gaat hierbij om projecten voor leerlingen voortgezet onderwijs maar ook over verantwoord alcohol schenken in sportkantines. Het Instituut Verantwoord Medicijngebruik (IVM) biedt in opdracht van het ROV gratis geaccrediteerde nascholing over invloed van medicijnen, alcohol en drugs in het verkeer aan zorgverleners in Oost-Nederland en aan de ROC’s in Gelderland en Overijssel met opleidingen voor apothekers- en doktersassistenten. De slimme snelheidsmeter (Safety Safe) is onderdeel van de wijk- en buurtaanpak die Veilig Verkeer Nederland in opdracht van het ROV uitvoert. De Safety Safe beloont iedere weggebruiker die zich aan de snelheid houdt met een geldbedrag in een digitale spaarpot. Het totaalbedrag wordt besteed aan een door de bewoners gekozen doel voor de buurt.
Naast het werkbudget voor het ROV Oost-Nederland is er vanuit de Beleidsimpuls Verkeersveiligheid 2016-2020 ook extra ingezet op gedragsbeïnvloedingsprojecten voor leerlingen van basisscholen en oudere automobilisten.
Provincie Overijssel heeft verschillende verkeersveiligheidsprojecten gesubsidieerd van gemeenten die gericht zijn op de verschillende risico-doelgroepen en risico-gedragingen.
Samen met de Overijsselse gemeenten is er ook gewerkt aan de opgaves uit het landelijk Strategisch Plan Verkeersveiligheid (SPV) 2030 onder andere aan het opstellen van een eerste risico-inventarisatie met de belangrijkste verkeersveiligheidsthema's voor Overijssel.
Infrastructurele maatregelen
Provincie Overijssel subsidieert projecten met maatregelen van Overijsselse gemeenten gericht op onder meer het veiliger inrichten van wegen, fietspaden en kruispunten op locaties waar relatief veel ongevallen gebeuren. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om verbeteringen van lokale routes en kruispunten.
Het Rijk heeft middels een cofinanciering budget beschikbaar gesteld voor het nemen van maatregelen voor een veilige inrichting van bermen van provinciale N-wegen vanwege het hoge aandeel (dodelijke) bermongevallen. Er is in 2019 een subsidie ontvangen voor de reeds geplande projecten N737 (Innovatieroute) en de Vechtdalverbinding (N340-N377-N48) zodat deze projecten sneller tot uitvoering kunnen worden gebracht.
Stikstof en PFAS
De stikstofproblematiek vraagt veel aandacht
Op 29 mei 2019 heeft de Raad van State uitspraak gedaan over het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Deze uitspraak heeft grote negatieve gevolgen voor de bouw- en infrasector. De vergunningverlening voor projecten is deels stil komen te liggen. Dit geldt ook voor provinciale projecten
De Spoedwet aanpak stikstof biedt ruimte om een drempelwaarde voor de bouw in te voeren.
De drempelwaarde geldt voor sectoren die in zeer beperkte mate bijdragen aan stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden én een groot maatschappelijk belang hebben. Een drempelwaarde voorkomt een onevenredige administratieve belasting van bouwprojecten die onder deze drempelwaarde blijven. Zij zullen zijn vrijgesteld van de vergunningplicht. Om een drempelwaarde ook op de langere termijn houdbaar te houden is het wel noodzakelijk dat die wordt gecombineerd met robuuste, afdwingbare én geloofwaardige maatregelen voor natuurbehoud en herstel. Om dit te garanderen is een gebiedsgerichte aanpak nodig. Bij brief met kenmerk 2020/0053541 hebben wij u over de laatste stand van zaken over de stikstof dossier geïnformeerd.
Bij het aandachtspunt ‘stikstof’ onder kerntaak 3 gaan wij nader in op de aanpak van de stikstofproblematiek
PFAS
In juli 2019 introduceerde minister Van Veldhoven het tijdelijke handkader voor PFAS*. In Monitor II van 2019 hebben wij u hierover geïnformeerd. Naast verruiming van de normstelling voor de functies wonen en industrie gold ook een onderzoeksplicht. Dit leidde tot stagnatie van de uitvoer van diverse projecten met grondverzet, waaronder ook de eigen provinciale projecten. Gemeenten en het Rijk zijn primair aanzet, vanuit hun taken en bevoegdheden, om te komen tot oplossingen.
Gelet op de grote impact en de zorg voor een schoon en veilige leefomgeving voor onze inwoners zijn wij nauw betrokken bij het zoeken naar oplossingen. Hierbij richten we ons zowel op de regio, en de samenwerking met gemeenten, omgevingsdiensten en waterschappen, als ook landelijk richting het Rijk. Onze inzet in 2019 betrof een bijdrage in kennis, netwerk en financiële ondersteuning aan gemeenten voor de verdere beleidsvorming.
In november is verruiming gekomen in de normstelling. Uit de eerste inventarisatieronde blijkt dat deze norm hanteerbaar is voor de meeste grondverzet projecten op landbodem. Toch is vanuit de totale keten behoefte aan een sluitend en definitief handelingskader die in 2020 wordt gerealiseerd.
*PFAS is een stoffengroep, die verspreid in het milieu wordt aangetroffen, vooral in grond en baggerspecie. De afkorting staat voor poly- en perfluoralkylstoffen. Deze stoffen worden al decennialang toegepast in allerlei industriële en andere processen en producten (o.a. in verf, cosmetica, kleding). Kenmerkend voor PFAS is dat zij persistent, mobiel en nauwelijks biologisch afbreekbaar zijn. Bovendien is van verschillende PFAS-stoffen aangetoond dat ze toxisch zijn. PFAS behoort hiermee tot de groep van Zeer Zorgwekkende Stoffen (ZZS). PFOS en PFOA zijn onderdeel van deze stoffengroep.
Ontwikkelingen
Ontwikkelingen
Klimaat, luchtkwaliteit en energiezekerheid zijn mondiale dossiers waarvoor diverse Europese beleidsnotities zijn ontwikkeld met doelstellingen voor mobiliteit gericht op 2030 en 2050. Doordat 1/3 van de emissies worden veroorzaakt door vervoer, verschuift de focus naar duurzame oplossingen en vervoerssystemen. Diverse maatschappelijke en technologische ontwikkelingen zorgen voor een veranderende mobiliteitsvraag van de samenleving. Onder meer demografie, urbanisatie en een toenemende rol van digitale mogelijkheden zorgen voor veranderende keuzes van modaliteiten en andere reispatronen. De opkomst van webwinkels heeft niet alleen effecten op het winkelaanbod in stedelijke centra maar vraagt ook om steeds meer distributie van bestellingen en retourzendingen. Diverse innovaties binnen de mobiliteit geven tegelijkertijd nieuwe en slimmere mogelijkheden om aan die veranderende vervoersvraag tegemoet te komen. Om te anticiperen op deze ontwikkelingen werken we met Koersdocumenten voor Openbaar Vervoer, Fiets, Auto en Goederenvervoer en logistiek. Als uitwerking van deze koersdocumenten worden relaties en netwerken gedefinieerd die we combineren en onderling prioriteren in de Integrale Netwerkvisie Overijssel. Dit vormt vervolgens een basis om de beschikbare financiële middelen in te zetten op de belangrijkste netwerkschakels en systemen. Hiermee willen we onder meer komen tot een passend en betaalbaar OV-systeem en besparingen in beheer en onderhoud door meer maatwerk toe te passen.