Context

Het provinciale natuurbeleid is verbreed naar beleven, benutten en beschermen. Daarmee is er meer aandacht voor groen en biodiversiteit in de bebouwde omgeving. Dit verhoogt de leefbaarheid en aantrekkelijkheid van de bebouwde omgeving.

Groen en natuur in de directe nabijheid wordt door de Overijsselse bevolking hoog gewaardeerd (Natuurbelevingsonderzoek TNS-NIPO 2015). Wegen en gebouwen bieden veel kansen voor het benutten, beleven en beschermen van onze natuur. Een aantal soorten, zoals de huismus, gierzwaluw en vleermuis is grotendeels afhankelijk van onze woningen voor hun verblijf en/of broedplaatsen. Infrastructuur is niet alleen een obstakel, maar kan een belangrijk onderdeel zijn van de natuur, bijvoorbeeld door als verbindingsstrook te fungeren tussen leefgebieden voor verschillende plant- en diersoorten. Meer aandacht voor de natuur en diersoorten in de ontwerp-, bouw-, renovatie- en beheerfase van gebouwen en infrastructuur vergroot de beleefbaarheid van de natuur en haar nut voor mensen, planten en dieren. We noemen dit natuurinclusief werken.

Door natuurinclusief ontwerpen al vroeg in de planfase van bouw- en infrastructuur toe te passen, ontstaan kansen voor zowel natuur als economie. Het wordt gemakkelijker om  vergunningen en ontheffingen voor projecten en ontwikkelingen te verstrekken, condities voor plant- en diersoorten worden verbeterd en er ontstaat meer ruimte voor inwoners om groen te beleven. Ook draagt natuurinclusief werken bij aan diverse andere opgaven in de bebouwde omgeving, zoals klimaatadaptatie, duurzaamheid en gezondheid en welzijn van inwoners. Natuurinclusief werken is daarmee sterk verbonden met het vergroenen van steden en dorpen.

Acties

  1. Wij stimuleren drie tot vijf opdrachtgevers van bouwprojecten om een soortenmanagementplan te ontwikkelen als basis voor een generieke ontheffing op basis van de Wet Natuurbescherming.
  2. Samen met onze partners stimuleren we de start van nieuwe projecten om de zichtbaarheid en impact van natuurinclusief werken te vergroten.
  3. Samen met onze partners ontwikkelen we een handreiking voor natuurinclusief werken en het vergroenen van steden en dorpen (zie ook prestatie 3.3.6.).
  4. Wij vertalen waar mogelijk leerervaringen uit natuurinclusieve projecten in provinciaal beleid, zoals actieve natuurcompensatie.
  5. Wij nemen natuurinclusieve criteria op in tenminste twee provinciale infrastructurele aanbestedingen.

Toelichting op voortgang

De Natuur voor Elkaar partners zijn er in 2019 in geslaagd om natuurinclusief werken in Overijssel op de kaart te zetten. Het inspiratienetwerk natuurinclusief bouwen is gegroeid naar ruim 70 partners en heeft ook in 2019 weer verscheidene projecten natuurinclusief verrijkt. Er zijn vier natuurateliers georganiseerd voor bouw- en ontwikkelprojecten met een concreet vraagstuk rondom groen & klimaatadaptatie. Alle vier ontwikkelden zij een ambitie en visie op natuurinclusief bouwen. Op een volgeboekt symposium Natuurlijk! in Olst kwamen bijna 250 natuurinclusieve koplopers af om nieuwe kennis en inspiratie op te doen. Dit symposium vormde tegelijkertijd ook het lanceermoment van de toolbox Natuurinclusief bouwen (www.bouwnatuurinclusief.nl). Deze toolbox biedt voor verschillende doelgroepen de handreikingen en maatregelen die ze nodig hebben om natuurinclusief bouwen in de praktijk te brengen.

Drie opdrachtgevers (2 woningbouwcorporaties en een groot bedrijventerrein) hebben in 2019 een soortenmanagementplan (SMP) opgesteld om zo een generieke ontheffing op de Wet Natuurbescherming te verkrijgen. We merken – ondanks de toegenomen aandacht - dat gemeenten nog drempels ervaren en nog terughoudend zijn tegenover een SMP.

Wij zijn gestart met de verkenning in vijf pilotprojecten hoe natuurinclusief werken een vast onderdeel kan worden van infrastructurele projecten. Deze verkenning zal resulteren in een voorstel voor een programmatische aanpak voor natuurinclusieve infrastructuur. Daarnaast is er een aanbesteding op de markt gezet voor de ontwikkeling en toepassing van data- en GPS gestuurde maaitechnieken voor verdere verbetering van het Overijsselse ecologisch bermbeheer.

Financiën

Voor de financiële toelichting, zie beleidsdoel.

Basisinformatie

Verantwoordelijk portefeuillehouder:

Gert Harm ten Bolscher

Rol provincie:

Ontwikkelaar, faciliteerder, belangenassembleur

Looptijd prestatie:

Structureel.

Relatie met reserve Natuurnetwerk Nederland / Kwaliteit van Overijssel:

Nee.

Mijlpalen:

In het tweede kwartaal publiceren we de handreiking voor natuurinclusief werken en het vergroenen van steden en dorpen.